Ngày 22 Trong lịch sử cận và hiện đại ,Bình Trị Thiên luôn luôn trở thành chiến tuyến đối đầu của các cuộc nội chiến Bắc - Nam .Vào thế kỷ 18 Chúa Trịnh Đàng ngoài và Chúa Nguyễn Đàng trong đã dùng con sông Gianh ở Bắc Quảng Bình để phân chia lãnh địa .Và rồi vùng đất Bình ,Trị ,Thiên đã trở thành chiến địa thấm đẫm ,xương núi,máu sông bao thế hệ người Việt.
Năm 1954 ,một lần nữa vùng đất này lại được chọn để phân chia 2 miền Nam Bắc .Con sông Bến Hải nằm ở phía Bắc Quảng trị được dùng làm giới tuyến quân sự tạm thời giữa Việt Minh và Liên hiệp Pháp và để rồi ít lâu sau trở thành biên giới chia cắt đất nước ,phía Bắc Bến Hải là nước Việt Nam dân chủ Cộng hoà và phía Nam là quốc gia Việt Nam Cộng hoà .
Bình trị thiên một lần nữa nhuốm máu đào con dân đất Việt như lời trong ca từ của bài hát Bình trị thiên khói lửa của cố nhạc sỹ Nguyễn văn Thương:
....Giờ đây lửa cháy ngút trời.
Máu nhuộm đồng xanh.
Ôi! đau thương yêu tàn ,
Hải Lăng mồ chen thôn xóm.
Cát trắng ven làng máu hoen.
Dân lành yên vui giặc lên tàn sát.
Chí Long đồng quê tan tác.
Trung Nẫm đường vắng lối không.
Xót thương đàn em xác chìm dòng sông.
Làng cháy cây héo khô
đồng nương nồng hơi súng.
Xa tắp còn đâu bóng lúa xanh.
Nhà thiêu nền trơ đất.
Người đi lòng u uất.
Sôi cháy, máu căm hờn trào dâng. ...
Đi ngang qua di tích này,lòng ngổn ngang tơ vò .Lá cờ đỏ trên cột cờ Bắc Cầu Hiền lương vừa là niềm tự hào thống nhất vừa là nỗi xót xa cho hàng vạn quân,dân Việt đã ngã xuống để nhuộm thắm ngọn cờ này .
Lúc bước chân lên cây cầu để sang bờ Nam .Mưa vẫn rả rích .Con sông Bến Hải đã trở lại hiền hoà như mọi con sông trên dải đất chữ S này nhưng cây cầu vẫn còn hình bóng của cuộc chiến máu lửa .Để nhắc nhở mọi thế hệ người dân nước Việt chớ lãng quên nỗi đau thương của sự đất nước bị chia cắt, chính quyền đã phục dựng lại nguyên trạng cây cầu đã bị bom đạn Mỹ đánh sập trong thời kỳ Nam Bắc phân chia : Nửa Nam cầu sơn một màu và nửa Bắc sơn màu khác . 2 bên đầu cầu vẫn còn đồn bốt lính canh chỉ thiếu mỗi lính và súng đạn là trở lại hệt như xưa.
Vì mưa gió ,đường vắng tanh vắng ngắt mỗi mình lội mưa đi trên cầu,chắc lúc đó có ai chứng kiến cũng thấy quang cảnh chắc thê lương lắm!.....................Còn tiếp