Kinh nghiệm Cách Chọn Chim Gáy Hay

titmit

Moderator
Thành viên BQT
Đặc điểm của chim gáy là khi thấy nóc lồng thủng thì tìm đủ mọi cách chui ra và bay mất, không kể đã lâu năm hay quen người. Ngược lại, đáy lồng thủng chim không bao giờ chui đầu xuống mà bay ra. Vì vậy, người ta mới gán cho loài chim này có tính cách quân tử, không chịu cúi đầu.

84123514.jpg

Chọn chim:
Phần đầu: Trước tiên là xem cườm, vì cườm là biểu hiện phẩm chất chính của một con chim gáy, nhìn cườm biết được con chim gáy ấy dòng âm nào.
"Cườm vừng là thổ, bỏng nổ là kim”, tức là hạt cườm nhỏ và màu vàng như hạt vừng là giọng thổ quý nhất. Hạt cườm nhỉnh hơn chút ít và màu trắng như bỏng nổ là gọng kim. Đây là hai dòng chính, còn hai dòng trung gian là âm đồng và âm son thì cườm liên hoàn là quý hiếm thứ hai. Chiều rộng của cườm lớn trải từ gáy xuống vai lại gọn gàng, không tràn xuống lưng là quý hiếm thứ ba. Cườm đầy chồng chất lên nhau gọi là cườm rắc (như rắc hạt vừng) là quý hiếm thứ tư. Con nào có sợi chỉ màu đen chạy dưới khoé mắt càng kéo dài càng tốt. Cần chọn con cổ cao, đầu nhỏ xanh, mỏ cong, đít xám. Con nào có mỏ đỏ là chim dữ, chọn làm chim mồi là tốt.

Phần mình: Chọn những con có hình bầu, giống như bắp chuối, giữa phình ra, hai đầu nhỏ lại, rắn chắc, ngực nở, mắt to, lồi, cườm sáng, chân to, đuôi dài, đầy lông. Hai cánh phải phủ mình mới hay, nếu hai cánh chéo còn hay hơn nữa.

Phần đuôi: Những con có đuôi dài và thon, gốc đuôi rộng, chót đuôi thon là chim tốt và khôn.

Chân: Nhìn chân chim phải thấp, có cạnh, có vẩy mốc lên, lông phủ kín đầu gối là chim hay, con nào có móng trắng là chim quý đặt biệt, nhân giống được chim này là hái ra tiền, khách thường tìm đến để mua chim non.

Tiếng chim: Trước hết, sự huyền diệu là nghe tiến gáy của nó, nhưng không phải con nào cũng giống con nào, mà là muôn hình muôn vẻ, người chọn phải dày công tìm kiếm, tuyển chọn. Phân biệt qua nghe âm thanh thì chim gáy có bốn giọng gáy khác nhau, trong đó có hai giọng cơ bản, âm thổ và âm kim.
Âm thổ: Là loại quý nhất, giọng trầm, đầm ấm, trong âm thổ có bốn âm khác nhau. Thổ đồng, âm trầm bầu, âm trầm mà ồm ồm, âm u như có âm bội do hiện tượng cộng hưởng tạo nên; thổ sấm, âm trầm mà rền vang như tiếng sấm; thổ dế, âm trầm mà rỉ rả, nì non như tiếng dế gáy.
Âm kim: Tiếng gáy thanh và cao vang xa, trong âm kim có người gọi là âm còi. Vậy cò ba loại khác nhau: kim pha son âm trong trẻo càng nghe càng vang xa như tiếng chuông rền; kim pha đồng – âm thấp hơn kim pha son, nhưng độ vang và ngân thì kéo dài hơn; kim pha thổ - âm có phần trầm hơn hai loại trên nhưng nghe vang xa.
Ta nghe kỹ số tiếng trong một nhịp gáy: chim gáy nhọn, hay bổ gáy. Gáy gọn chỉ có ba tiếng đơn giản cúc cù cu; gáy bổ từ cúc cù cu… cu, chỉ có thêm một tiếng "cu” ở đằng sau, ta nghe hay hơn. Hàng trăm con chim gáy may ra mới chọn được một con bổ tư.
Giai điệu gáy gồm có: chu, lèo, vấp…
Gáy chu: là gáy một mạch, chỉnh chu như một ca sỹ lão luyện, âm thanh vang lên đều đều yên bình như tiếng gió thổi qua ống tre.
Gáy vấp: trong mạch gáy có chỗ vấp ngắt quãng ngưng lại như một nốt lặng ngưng chậm chạp.
Gáy mở: nhịp gáy chậm chạp, tiếng nhẹ nhàng xa xa như lưu luyến.
Gáy lèo: thêm một tiếng "cu” thả nhẹ và thấp hơn một nhịp.
Gáy lái: đang gáy xuôi nhịp, bỗng gáy đảo ngược lại, gáy thừa tiếng, thêm một tiếng lạ bất kỳ vào giữa một nhịp gáy.
Gáy đủ: mỗi lần gáy, chim gáy đủ các phần trên đã nói.
Gáy đảo: gáy trình tự, từ hồi một đến hồi sáu, rồi lại gáy từ hồi sáu đến hồi một, cứ thế đảo đi đảo lại nhiều lần, thời gian gáy dài vài ba tiếng đồng hồ.

Tiếp theo nghe tiết tấu như nghe âm nhạc, đây là đỉnh cao siêu của một giọng gáy. Cụ Nguyễn Du có câu "Nghề chơi cũng lắm công phu”. Vì vậy ta nghe tiếng chim phải say sưa, thấy thú vị mới tận hưởng được cái hay của nó. Lúc gáy thần tốc như xung trận, lúc gáy khoan thai như chào đón khách; lúc gáy thiết tha da diết như cảnh biệt ly, lúc gù, lúc gáy dồn dập như vồ vập, mừng rỡ bất ngờ gặp lại người bạn thân.
Xin dẫn chứng một câu chuyện vui: Say mê chim gáy đồng quê, nhớ nhà, nhớ quê hương khi xa tổ quốc, một Việt Kiều từ Châu Âu về quê vào đúng trư hè gặt chiêm, nghe xa xa có tiếng chim gáy ở rặng tre đầu làng vọng lại. Ông dừng xe ngồi trên thảm cỏ say sưa lắng nghe chim gáy từng hồi và xúc động đến ràn rụa nước mắt. Kỳ lạ thay, nghe tiếng chim gáy buổi trưa hè sao huyền diệu đến thế, mơ màng quên cả mình đang ngồi ở đâu nữa… cái thú chơi và đam mê là thế đấy.

02596190.jpg
35762282.jpg

Chọn chim gáy ghép đẻ:
Màu sắc: Chọn được loại mã ngỗng, mã sáng, bất đắc dĩ mới dùng loại mã sẻ
Vóc dáng: Ngực nở, chân mảnh, thấp; mắt to, lồi; tiếng chim gáy phải to, pha thổ là tốt hơn.
Chim đực: Yêu cầu chim đực phải ơ thời kỳ khoẻ nhất, gáy mở mỏ to tối đa, biết xa cầu nhấp cánh, biết gáy dỗ mái…
Chim mái: Yêu cầu ở thời kỳ sung sức, gáy rất nhiều, gụ như gáy đực, có hiện tượng theo trống.
Chọn đôi gáy đối nhau: dù để ở đâu nghe tiếng gáy của nhau đều gáy đôi, gáy gọi, gáy dỗ, có biểu hiện theo nhau (như đi tìm hiểu). Khi ta để hai lồng gần nhau thì chim đực xa cầu nhấp cánh, chim mái ở lồng bên men đến rỉa mỏ đó là động tác ưng thuận có thể ghép được.
Cần chú ý thêm: Nhất thiết chim mái phải đẻ ra hai lần hai trứng mới ăn chắc là loại gáy biết đẻ. Trước khi đẻ chim mái rất hăng vì tức trứng và gáy gọi chim đực. Ta treo hai lồng gần nhau, một thời gian làm quen thấy quyến luyến nhau ta thả chim mái vào lồng đẻ trước, chuồng đẻ phải thoáng, tĩnh, nhưng phải gần người, tránh gió mùa đông, tránh nắng hướng tây, có mái che nắng mưa, tránh các công trình chăn nuôi khác, kích cỡ lồng 1,5m × 2m × 2m. Dưới nền trải cát phẳng, trong chuồng đặt cây tươi có cành bò ngang, hoặc cây khô cũng được để chim đậu, tiện bay nhảy lên xuống. Chuẩn bị ổ: đan rổ bằng tre, phải thưa thoáng.
Chú ý:Nuôi chim gáy đẻ không phải dễ, ổ phải đặt nơi kín đáo, không để lộ thiên, không được che bớt ánh sáng mặt trời ban ngày và ánh điện ban đêm. Tránh tiếng động làm chim sợ. Khi chim ấp, tránh người đi qua lại. Không được sờ tay lên trứng làm mất dấu ổ hoặc chuyển ổ chỗ khác. Đôi khi trống mái hay xung đột quậy phá để chim ấp không yên tâm, trứng sẽ bị ung, chim bỏ ấp là hỏng.
Chim đẻ từ hai đến ba ngày được hai trứng, ấp trong mười bốn đến mười lăm ngày là nở hết. Chu kỳ chim đẻ từ ba mươi lăm đến bốn mươi ngày một lứa. Quy luật chúng thay nhau ấp, chim đực ấptừ khoảng chín giờ sáng đến ba giờ chiều, chim mái thay từ ba giờ chiều đến chín giờ sáng hôm sau. Cũng có thể sẽ dịch chút ít thời gian, có khi chim đực ấp nhiều hơn, có khi chim mái ấp nhiều hơn.
Chăm sóc gáy non:
Chim non nở từ 4 – 5 ngày thì kiểm tra ổ xem có sâu bọ dưới đáy ổ không, nếu có thì khắc phục ngay. Gáy non được mười ngày thì bắt ra nuôi bộ để quen với người. Cho gáy non ăn gạo xay, lạc, vừng, cám tổng hợp. Nhai mớm cho chim ngày hai đến ba lần và cho uống nước sạch, thiếu nước chim sẽ yếu dần và lử đi, khi chim non biết mổ, ngày cho ăn thêm một lần, cần để gáy con tự mổ thức ăn, thường uyên kiểm tra khi nào ăn mạnh thì không phải bón nữa.

Phòng chữa bệnh:
Phòng bệnh: Vào các giai đoạn chuyển mùa, thời tiết thay đổi, thường phát sinh bệnh tật lây lan, cần cho uống phòng các bệnh thông thường như gia cầm vậy. Phương pháp chủ yếu là cho thuốc vào nước uống hàng ngày của chim, mỗi đợt cho uống phòng từ hai đến ba ngày, liều lượng theo hướng dẫn của bao bì thuốc.
Chữa bệnh: Chim bị đau mắt, nhìn thấy ướt bẩn ở hai vai và mi mắt to ra là hiện tượng đau mắt. Cách chữa: rữa mắt bằng nước muối loãng và tra thuốc mỡ đau mắt của người, mỗi ngày cho ăn hai đến ba quả ớt chỉ thiên là bệnh giảm và khỏi.
Bệnh chim gáy bị đi ỉa: Cho chim ăn nhìn thấy phân lỏng, nhiều nước xanh đỏ có mùi hôi đó là bệnh đường ruột, cần chữa sớm sẽ mau khỏi. Dùng thuốc Hupabolocxin kháng sinh tổng hợp chữa gia cầm. Liều lượng dùng từ thấp đến cao, nếu quá liều hướng dẫn sẽ chết ngay (xem kỹ hướng dẫn ở bao bì vỏ thuốc).
Trên đây là kinh nghiệm nuôi gáy đẻ tại gia đình tôi, cũng là hướng kinh doanh sinh vật cảnh tốt, cần được khuyến khích nhân rộng trong các hội viên. Gia đình tôi đã nuôi sinh sản chim Hoàng Yến và chim gáy thành công, đạt hiệu quả thu nhập cao.
Chúc các hội viên sinh vật cảnh thực hành thắng lợi.
 
Nhà mình có con cu gáy giọng kim, phải áp dụng bài này tìm con giọng thổ âm đồng mới được. thanks bác chủ thớt
 
Nhà mình có con cu gáy giọng kim, phải áp dụng bài này tìm con giọng thổ âm đồng mới được. thanks bác chủ thớt
 

Xem nhiều nhất

Back
Bên trên